1. Ysmanak bilen tanyşlyk
Ysmanak (Spinacia oleracea L.), pars gök önümleri, gyzyl kök gök önümler, towuk gök önümleri we başgalar diýlip hem atlandyrylýar, Chenopodiaceae maşgalasynyň ysmanak jynsyna degişlidir we şugundyr we kwino bilen bir kategoriýa degişlidir.Hasyl ýygnamak üçin dürli ýetişen döwürlerinde ýaşyl ýaprakly ýyllyk ösümlik.Boýy 1 metre çenli, konus kökleri, gyzyl, seýrek ak, ýumurtga üçin halberd, açyk ýaşyl, tutuşlygyna ýa-da birnäçe diş ýaly loblar bilen ösümlikler.Ysmanakyň iki görnüşine bölünip bilýän köp görnüşi bar: tikenli we tikenli.
Ysmanak her ýyl ösümlik bolup, ysmanagyň köp görnüşi bar, olaryň käbiri täjirçilik önümçiligi üçin has amatly.ABŞ-da ösdürilip ýetişdirilýän ysmanagyň üç esasy görnüşi bar: gyrmyzy (togalanan ýapraklar), tekiz (tekiz ýapraklar) we ýarym gowrulan (birneme egrilen).Bularyň ikisi hem ýaprakly gök önümler we esasy tapawut ýapragyň galyňlygy ýa-da garşylygy dolandyrmakdyr.ABŞ-da gyzyl baldak we ýaprakly täze görnüşler hem işlenip düzüldi.
Hytaý iň soňky ysmanak öndürijisidir, ABŞ-dan soň bolsa soňky 20 ýylda önümçilik we sarp ediş durnukly ösüp, adam başyna 1,5 funt töweregi.Häzirki wagtda Kaliforniýada takmynan 47,000 gektar ekilen gektar meýdany bar we Kaliforniýa ysmanagy ýylboýy önümçilik sebäpli öňde barýar.Howly baglaryndan tapawutlylykda, bu täjirçilik fermalary her gektara 1,5-2,3 million ösümlik ekýär we mehaniki hasyl almak üçin 40-80 dýuým uly ýerlerde ösýär.
2. Ysmanagyň ýokumlylygy
Iýmitleniş nukdaýnazaryndan ysmanakda käbir möhüm iýmitler bar, ýöne umuman, ysmanagyň esasy düzümi suwdyr (91,4%).Gurak esasda işleýän ýokumly maddalarda ýokary konsentrirlenen hem bolsa, makronutrient konsentrasiýalary ep-esli azalýar (mysal üçin, 2.86% belok, 0,39% ýag, 1,72% kül).Mysal üçin, umumy iýmit süýümi gury agramyň 25% -ine deňdir.Ysmanak, kaliý (6,74%), demir (315 mg / kg), fol turşusy (22 mg / kg), K1 witamini (filokinon, 56 mg / kg), C witamini (3,267 mg) / kg) ýaly mikroelementlerde köp. , betaine (> 12,000 mg / kg), karotenoid B-karotin (654 mg / kg) we lutein + zeaxanthin (1418 mg / kg).Mundan başga-da, ysmanakda flawonoid emele gelenler tarapyndan öndürilýän dürli ikinji derejeli metabolitler bar, olar çişmä garşy täsir edýär.Şol bir wagtyň özünde, p-kumar turşusy we ferul kislotasy, p-gidroksibenzo kislotasy we vanil turşusy we dürli lignanlar ýaly fenolik kislotalaryň ep-esli konsentrasiýasyny öz içine alýar.Beýleki funksiýalaryň arasynda ysmanagyň dürli görnüşleri antioksidant häsiýetlere eýe.Ysmanagyň ýaşyl reňki, esasan, aşgazanyň boşalmagyny gijikdirmek, grelin azaltmak we 2-nji görnüşli süýji keseli üçin peýdaly GLP-1-i güýçlendirmek üçin görkezilen hlorofilden gelýär.Omega-3s nukdaýnazaryndan ysmanakda stearidon turşusy, şeýle hem käbir eikosapentaen kislotasy (EPA) we alfa-linolen kislotasy (ALA) bar.Ysmanakda bir wagtlar zyýanly diýip hasaplanýan, ýöne indi saglyga peýdaly hasaplanýan nitratlar bar.Şeýle hem düzüminde oksalatlar bar, olar garyş bilen azaldylsa-da, öt haltasynyň döremegine goşant goşup biler.
3. Ysmanagy öý haýwanlarynyň iýmitinde ulanmak
Ysmanak ýokumly maddalar bilen gaplanýar we öý haýwanlarynyň iýmitine ajaýyp goşundy.Ysmanak, ýokary antioksidantlar, bioaktiw maddalar, işleýän süýüm we zerur iýmitler bilen iýmitlenýän super iýmitleriň arasynda birinji ýerde durýar.Köpümiz ysmanagy halamaýan ulalanymyzda-da, häzirki wagtda köp dürli iýmitlerde we berhizlerde bolýar, köplenç salatlarda ýa-da salatyň ýerine sandwiçlerde täze möwsümleýin gök önüm hökmünde ulanylýar.Adamyň iýmitindäki peýdalaryny göz öňünde tutup, ysmanak indi öý haýwanlarynyň iýmitinde ulanylýar.
Ysmanagyň haýwan iýmitinde dürli ulanylyşy bar: iýmitlenmegi güýçlendirmek, saglygy goramak, bazaryň özüne çekijiligini ýokarlandyrmak we sanaw dowam edýär.Ysmanagyň goşulmagy, esasan, hiç hili ýaramaz täsirini ýetirmeýär we häzirki zaman öý haýwanlarynyň esasy iýmitlerinde “ýokary iýmit” hökmünde artykmaçlyklaryna eýe.
It iýmitindäki ysmanak barada baha 1918-nji ýylda çap edildi (Makklugage we Mendel, 1918).Soňky gözlegler, ysmanak hlorofiliniň itler tarapyndan siňdirilýändigini we dokumalara daşalýandygyny görkezdi (Fernandes we başg., 2007) we öýjükleriň okislenmegine we immunitetine peýdaly bolup biler.Soňky birnäçe gözlegler ysmanagyň antioksidant toplumynyň bir bölegi hökmünde bilimini artdyryp biljekdigini görkezdi.
Şeýlelik bilen, öý haýwanyňyzyň esasy iýmitine ysmanak nädip goşmaly?
Ispana haýwan iýmitine goşundy hökmünde, käte käbir bejergilerde reňkleýji hökmünde goşup bolýar.Guradylan ýa-da ýaprakly ysmanak goşsaňyzam, goşulan mukdar az bolýar - takmynan 0,1% ýa-da ondanam az, bölekleýin bahanyň ýokary bolmagy sebäpli, şeýle hem gaýtadan işlenende görnüşini gowy saklamaýandygy we ýapraklary gök önüm ýaly palçyk bolýar. , guradylan ýapraklar aňsatlyk bilen döwülýär.Şeýle-de bolsa, daşky görnüşiň pes bolmagy onuň gymmatyna päsgel bermeýär, ýöne goşulan pes täsirli dozada antioksidant, immun ýa-da iýmitleniş täsiri az bolup biler.Şonuň üçin antioksidantlaryň täsirli dozasynyň nämedigini we öý haýwanyňyzyň çydap bilýän ysmanak mukdaryny (iýmitiň ysynyň we tagamynyň üýtgemegine sebäp bolup biljekdigini) kesgitlemek iň gowusydyr.
Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda ysmanak ösdürip ýetişdirmek, ýygnamak we adam sarp etmegi paýlaýan kadalar bar (80 FR 74354, 21CFR112).Üpjünçilik zynjyryndaky ysmanagyň köpüsiniň şol bir çeşmeden gelýändigini göz öňünde tutup, bu düzgün öý haýwanlarynyň iýmitine-de degişlidir.ABŞ-nyň ysmanagy ABŞ-nyň 1-nji belgisi ýa-da ABŞ-nyň 2-nji belgili standart belgisi bilen satylýar.ABŞ-nyň 2-nji öý haýwanlary üçin iýmit üçin has amatly, sebäbi gaýtadan işlenmeli premiksine goşup bolýar.Guradylan ysmanak çipleri hem köplenç ulanylýar.Ösümlik dilimleri gaýtadan işlenende, ýygnan ösümlik ýapraklary ýuwulýar we suwsuzlanýar, soňra tarelka ýa-da deprek guradyjyda guradylýar, çyglylygy aýyrmak üçin gyzgyn howa ulanylýar we sortlanandan soň ulanmak üçin gaplanýar.
Iş wagty: 25-2022-nji maý